“Σούλι και Σουλιώτισσες” (μέρος 1ο)

ως ελάχιστο χρέος μνήμης και τιμής προς τους αγώνες των ηρωικών Ελληνίδων της τουρκοκρατίας και της Επανάστασης του 1821, θα αναρτήσουμε σε συνέχειες αποσπάσματα από το μοναδικό βιβλίο: “Γυναίκες του ΄21- προσφορές, ηρωισμοί και θυσίες”, της Κούλας Ξηραδάκη (το βιβλίο κυκλοφορούσε από τις εκδόσεις Δωδώνη και είναι εξαντλημένο).

Ξεκινούμε με τις Σουλιώτισσες, καθώς ο Δεκέμβριος έχει πολλές μνήμες από Σούλι: αναχώρηση των Σουλιωτών από τον τόπο τους το 1804,  ανατίναξη του καλόγερου Σαμουήλ στο Κούγκι, η θυσία στο Ζάλογγο…   (ιστολόγιο “Αντέχουμε…” )


Ary Scheffer  “Σουλιώτισσες Γυναίκες”,1827, Μουσείο Λούβρου

Ερημο, απ’ την πολλή την περιψάνεια στέκεται το κατάξερο Σούλι,αιώνια δόξα της Ελλάδας.” Μ. Οικονόμου

Ο τελευταίος πρόμαχος της ανεξαρτησίας της Αλβανίας ήταν ο Σκεντέρμπεης. Αυτός κατόρθωσε να σταματήσει την τουρκική επιδρομή. Όταν όμως πέθανε (1468) οι Τούρκοι υποτάξανε την Αλβανία κι ο στρατός του διαλύθηκε. Στην βό­ρεια Αλβανία κατοικούσε η φυλή των Γκέγκηδων και στη νό­τια η φυλή των Τόσκηδων. Στην περιοχή της Θεσπρωτίας κα­τοικούσαν χριστιανοί Αρβανίτες απ’ τη φυλή των Τσάμηδων, υπολείμματα κι αυτοί του στρατού του Σκεντέρμπεη.

Κατά τον 17ο αιώνα αυτοί οι τελευταίοι ήρθαν κι εγκαταστάθηκαν στο Σούλι. Οι Μποτσαραίοι από τη Δράγανη της Παραμυθιάς, οι Δαγκλαίοι απ’ το Καναλάκι του Φαναριού, οι Ζερβαίοι απ’ το Ζερβό της Άρτας, οι Δρακαίοι από τη Μάρτανη της Λάμαρης, οι Μποτσαραίοι, οι Σεχαίοι, οι Φωτομαραίοι κ.ά. και στήθηκε έτσι η σουλιώτικη συμπολιτεία.

Το Σούλι ή καλύτερα τα τέσσερα χωριά του Σουλίου δηλ. το Σούλι-πρωτεύουσα, η Κιάφα, το Αβαρίκο κι η Σαμωνίβα χτί­στηκαν στην πιο απόκρημνη και κακοτράχαλη περιοχή της Ηπείρου. Συνέχεια