(συνεχίζουμε την αναφορά μας στις Σουλιώτισσες με αποσπάσματα από το βιβλίο της Κούλας Ξηραδάκη: “Γυναίκες του ΄21- προσφορές, ηρωισμοί και θυσίες” που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη- δυστυχώς είναι πλέον εξαντλημένο).
το κάστρο της Κιάφας (πηγή φωτο )
σημ: η μάχη της Κιάφας έγινε το 1792
Στον πύργο της Κιάφας είχαν συγκεντρωθεί πολεμιστές, τόσο για την υπεράσπιση του ίδιου του φρουρίου, όσο και για την βοήθεια των πολεμιστών κατά τις μάχες που γίνονταν στα γύρω σημεία. Ο Περραιβός στ’ απομνημονεύματα του (σελ. 106) γράφει:
«Μέσα σ’ αυτό (δηλ. το φρούριο) ήσαν γυναικόπαιδα και εως τεσσαράκοντα γέροντες ωπλισμένοι. Αλλά δεν ετολμούσε κανένας πολεμικός να έμβη χωρίς εύλογον αιτίαν, διότι αι γυναίκες τον ύβριζον ως δειλόν και άνανδρον και ούτω εφιλοτιμείτο έκαστος και εσυστέλλετο να πλησιάζη πολλάκις και εις την ιδίαν γυναίκα του.
Και εις όλας αυτάς τας θέσεις εν καιρώ μάχης αι γυναίκες είχον την φροντίδα να εξοικονομώσι τους μαχόμενους από τροφάς νερό και πολεμοφόδια, να φέρουν τους πληγωμένους εις το φρούριον και να τους περιποιώνται και πολύ περισσότερον τους ξένους, απεστρέφοντο δε πολύ τους άνανδρους και συνεχώς τους επεριγέλουν, εξ έναντιας δε αγαπούσαν και εγκωμίαζαν εις τας συναναστροφάς των τους ανδρείους και μάλιστα έμπροσθεν των γυναικών των και των συγγενών των, ώστε με ταύτην την συνήθειαν και οι άνανδροι βιάζονται ν’ αποκτήσωσι γενναία φρονήματα και οι ανδρείοι ν’ αμιλλώνται μεταξύ των, τις πρώτος να υπερβή τον άλλον εις ανδραγαθίας.»
Και παρά κάτω:
«Αλλ’ αύτη η μάχη (εις τον πλάγιον μέρος του φρουρίου της Κιάφας) έγινε τρόπον τινά αλλόκοτος και περίεργος. Διότι ενώ οι άνδρες αντεμάχοντο προ μιας ώρας με τους εχθρούς, αγωνιζόμενους να πολιορκήσωσι το φρούριον και βιώσωσι την εις Ναβαρίκον σταλείσαν βοήθειαν διά να επιστρέψη εις διατήρησιν του φρουρίου, αι γυναίκες δεν υπέφερον ούτε εις το φρούριον ούτε εις τα σπήλαια και τας καλύβας να μείνωσι, αλλ’ αφήσασαι τα φίλτατα τέκνα των ένθεν κακείθεν απεριποίητα και λαβούσαι πασσάλους και σιδηρούς και ξύλινους, όρμησαν εις την αριστεράν πτέρυγα όπου ο τόπος ήτο μάλλον κατωφερής και εις τας υπώρειας του οποίου διέκειτο ο εχθρός, και εκεί άρχισαν διά των πασσάλων ν’ ανασηκώνουν λίθους μεγάλους και να τους κυλίουν κατά των εχθρών συνεχώς, συντροφεβομένους με φωνάς υβριστικός.
Εκπλαγέντες δε οι Τούρκοι από εν ανέλπιστον και τρομακτικόν στρατήγημα των γυναικών, πριν υποπέσωσιν εις μεγαλύτερον κίνδυνον, ετράπησαν ατάκτως εις φυγήν, σωθέντες εις τας πλησίον οικίας της Σαμονίβας. Το ίδιον παράδειγμα ακολούθησε και το επίλοιπον στράτευμα, επειδή η μεγαλοψυχία και η ανδραγαθία των γυναικών και η φυγή της αριστεράς πτέρυγος έφεραν εις αιδώ και φιλοτιμίαν τους άνδρας, ώστε να ωρμήσωσι και διώξωσι διά των όπλων και την όεξιάν πτέρυγα.
Αι δε γυναίκες ως είδον αυτούς νικηθέντας, εφώναξαν τα εξής: βρωμόσκυλα οι γυναίκες σας είναι πιο παλληκάρια από σας, ντροπή σας!»
Στις 12 Δεκεμβρίου 1803 το Σούλι παραδόθηκε, υστέρα από τριετή εξουθενωτικό κι απ’ τα δυο μέρη πόλεμο.
.
αντιγραφή κειμένου- επιμέλεια ανάρτησης: ιστολόγιο “Αντέχουμε…”
.
δείτε επίσης, από το ίδιο βιβλίο:
“Σούλι και Σουλιώτισσες” (μέρος 1ο)
“Σούλι και Σουλιώτισσες” (μέρος 2ο)
.
Αντέχουμε... 