3 Μαρτίου 1957.—Ο υπαρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. Γρηγόριος Αυξεντίου, πίπτει ηρωϊκώς, έπειτα από 10ωρον αγώνα, δι’ ανατινάξεως υπό των Άγγλων του σπηλαίου οπόθεν εμάχετο. Το σπήλαιον αυτό είχε πολιορκηθή από εκατοντάδας Αγγλων στρατιωτών, οίτινες εχρησιμοποίησαν μεγάλον αριθμόν χειροβομβίδων καί εκρηκτικών βλημάτων. Συγκινητική είναι η στιγμή αναγνωρήσεως του σώματός του από τον πατέρα του, όπως και η στιγμή του γάμου του.
Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ
Ο Γρηγόρης Αυξεντίου έγραψε με τους ηρωικούς του αγώνες στα βουνά του Πενταδάκτυλου και στις βουνοκορφές της Πιτσιλιάς ένα από τα πιο αξιόλογα κεφάλαια της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας. Ένα κεφάλαιο διαποτισμένο με την τόλμη, την αποφασιστικότητα και τη δύναμη της ψυχής του. Στις τρεις του Μάρτη 1957, με το ολοκαύτωμα του στο κρησφύγετο του Μαχαιρά, ο Γρηγόρης Αυξεντίου έκλεισε το κεφάλαιο αυτό για να ανοίξει ένα νέο, με διαχρονικές προεκτάσεις στην κυπριακή ιστορία. Το κεφάλαιο που διαγράφει την εθνική προσωπικότητα του Έλληνα της Κύπρου και τα διαχρονικά γνωρίσματα της ελληνικής ιστορίας.
Ένας μοναχός ετοίμασε μία εικόνα του Αγίου Νικολάου, για να την δώσει ευλογία σε κάποιον. Την τύλιξε με καλό χαρτί και την έβαλε σε ένα ντουλάπι, μέχρι να την δώσει. Αλλά χωρίς να τα προσέξει, την έβαλε ανάποδα. Σε λίγο άρχισε να ακούγεται μέσα στο δωμάτιο ένας κρότος. Κοίταζε ο μοναχός από δω, αποκεί, να δει από πού ερχόταν αυτός ο κρότος. Που να πάει ο νούς του ότι ερχόταν από το ντουλάπι! Ο κρότος συνέχιζε για αρκετή ώρα, «τακ-τακ-τακ-»· δεν τον άφηνε να ησυχάσει. Τελικά όταν πήγε κοντά στο ντουλάπι, κατάλαβε ότι ο κρότος έβγαινε από εκεί. Το ανοίγει και βλέπει ότι ο κρότος έβγαινε από την εικόνα. «Τι να έχει η εικόνα; λέει· για να δώ». Μόλις την ξετύλιξε, είδε πως ήταν ανάποδα. Την έστησε όρθια και αμέσως σταμάτησε ο κρότος.
Αντέχουμε... 