συγκλονιστικό κείμενο- μαρτυρία, από τον Ηλία Βενέζη και εφημερίδες της εποχής
Επιμέλεια κειμένου: Φώτης Μιχαήλ
Η αφήγηση ενός Έλληνα αιχμαλώτου των Τούρκων -στα περιβόητα ’’τάγματα εργασίας’’– για την τύχη 40 χιλιάδων Ελλήνων από την Σμύρνη και την Μαγνησία, θυμάτων του αιμοσταγούς Μουσταφά Κεμάλ, είναι αποκαλυπτική και συνάμα αποστομωτική για κάθε νεοφανή αμφισβητία και αρνητή της Γενοκτονίας. Την διασώζει ο Ηλίας Βενέζης στο βιβλίο του «Το νούμερο 31328. Το βιβλίο της σκλαβιάς», ο οποίος και γράφει:
«Ενα πρωί μάς παίρνουν καμιά εξηνταριά σκλάβους για μικρή αγγαρειά. Είναι λίγο όξω απ’ τη Μαγνησά. Δίπλα στις ράγες του σιδηρόδρομου τελειώνει μια μεγάλη χαράδρα, ανάμεσα στο Σίπυλο. Τη λέν «Κηρτίκ-ντερέ». Μες σ’ αυτήν τη χαράδρα λογαριάζαν πως θα σκοτωθήκαν ίσαμε σαράντα χιλιάδες χριστιανοί απ’ τη Σμύρνη και τη Μαγνησά, αρσενικοί και θηλυκοί. Τις πρώτες μέρες της καταστροφής.