Το Ευαγγέλιο και ο Απόστολος της Κυριακής 14 Αυγούστου 2016: ο πολλαπλασιασμός των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 14 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016

Η΄ Ματθαίου: Ματθ. ιδ΄ 14-22

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἶδεν ὁ ᾿Ιησοῦς πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτοῖς καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους αὐτῶν. ὀψίας δὲ γενομένης προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος καὶ ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν· ἀπόλυσον τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς βρώματα. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν· δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν. οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ· οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας. ὁ δὲ εἶπε· φέρετέ μοι αὐτοὺς ὧδε. καὶ κελεύσας τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοὺς χόρτους, λαβὼν τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησε, καὶ κλάσας ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς τοὺς ἄρτους, οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις. καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. οἱ δὲ ἐσθίον­τες ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων. Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους.

.

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

«Ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν»

 

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς παρουσιάζει ἕνα θαῦμα ­ἐκπληκτικὸ καὶ ἀδιαμφισβήτητο. Ἐκπληκτικό, ­δι­ότι μέσα στὴν ἐρημιὰ ἔφαγαν καὶ ­χόρτασαν πάνω ἀπὸ 5.000 ἄνθρωποι μόνο μὲ πέντε ἄρτους καὶ δύο ψάρια! Καὶ ἀδιαμφισβήτητο, ­διότι ἀφενὸς μὲν τὸ θαῦμα αὐτὸ εἶχε χιλιάδες αὐτόπτες μάρτυρες, ἀφετέρου δὲ καταγράφηκε καὶ ἀπὸ τοὺς τέσσερις ἱεροὺς Εὐαγγελιστές, γεγονὸς πού βεβαιώνει ὅτι εἶ­ναι ἀληθινό.
Ἀξίζει λοιπὸν νὰ δοῦμε πῶς τὸ θαῦ­μα αὐτὸ ἀνατρέπει κάθε λογικὴ καὶ ἐ­­­­­­­παναλαμβάνεται σὲ κάθε τόπο καὶ ἐ­­ποχή.

.

1. Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ

Ὁ Κύριος ἦταν ἀπορροφημένος ἀπὸ τὴ διδασκαλία πρὸς τὰ πλήθη καὶ τὶς θεραπεῖες τῶν ἀσθενῶν, ποὺ συνέρρεαν κοντά του. Ἡ ὥρα ὅμως περνοῦσε. Τότε Τὸν πλησίασαν ἀνήσυχοι οἱ μαθητές του καὶ Τοῦ εἶπαν νὰ δώσει ἐντολὴ νὰ φύγει ὁ κόσμος γιὰ νὰ προλάβουν ὅλοι νὰ ἀγοράσουν κάτι νὰ φᾶνε. Ὁ Κύριος ὅμως ἀτάραχος τοὺς ἀπάντησε: «Δὲν χρειάζεται νὰ φύγουν. Νὰ τοὺς δώσετε ἐσεῖς νὰ φᾶνε». Οἱ μαθητὲς ξαφνιάστηκαν. Πῶς εἶναι δυνατόν; «Οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας», ἀπάντησαν. Αὐτοὶ εἶναι χιλιάδες κι ἐμεῖς δὲν ἔχουμε τίποτα παρὰ μόνο πέντε ψωμιὰ καὶ δύο ψάρια. Ἔκαναν ὅμως ὑπακοὴ στὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου καὶ ἔφεραν μπροστά του αὐτὰ τὰ ἐλάχιστα τρόφιμα ποὺ εἶχαν. Ὁ Κύριος τότε τὰ εὐλόγησε, τὰ ἔκοψε καὶ τοὺς τὰ ἔδωσε γιὰ νὰ τὰ μοιράσουν σὲ ὅλους. Καὶ τὸ θαῦμα ἔγινε: «Ἔφαγον πάντες καὶ ­ἐχορτάσθησαν». Ὅλοι ἔφαγαν καὶ χόρτασαν καὶ περίσσεψαν καὶ δώδεκα γεμάτα κοφίνια! Καὶ νὰ σκεφθεῖ κανεὶς ὅτι μόνο οἱ ἄνδρες ἐκεῖ ἦταν πέντε χιλιάδες. Ἂν προσθέσουμε σ’ αὐτοὺς τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά, τότε καταλαβαίνουμε ὅτι οἱ διαστάσεις τοῦ θαύματος ξεπερνοῦν κάθε ἀνθρώπινη λογική…!

.

2. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ

Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι στὸ θαῦμα αὐτὸ ὁ πανάγα­­θος Θεὸς φανερώνει τὴ στορ­γι­­κὴ Πρόνοιά του καὶ γιὰ τὶς ὑλι­­κὲς ἀνάγκες τῶν ἀνθρώπων. Καὶ δὲν ἦταν οὔτε ἡ πρώτη οὔ­τε ἡ μόνη φορὰ ποὺ συνέβη κάτι τέτοιο.
Ἂς θυμηθοῦμε τοὺς Ἰσραηλίτες, ὅταν ἔφυγαν ἀπὸ τὴ σκλαβιὰ τῆς Αἰγύπτου καὶ περιπλανιόντουσαν μέσα στὴν ἔρημο. Ποῦ νὰ βροῦν ἐκεῖ νε­­ρὸ καὶ τροφὴ γιὰ 1,5 περί­που ἑκατομμύριο ἀνθρώπους; Ἀν­­­θρωπίνως ὅλοι ἦταν καταδικασμένοι νὰ πεθάνουν ἀπὸ τὴ δίψα καὶ τὴν πείνα. Κι ὅμως ὁ παντοδύναμος Θεὸς φρόντιζε γιὰ κάθε τους ἀνάγ­κη. Μέσα ἀπὸ ξεροὺς βράχους ἄνοιγε πηγὲς μὲ νερό, ἐνῶ κάθε πρωὶ τοὺς ἔστελνε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ τὸ καθημερινό τους φαγητό, τὸ μάννα, καὶ ὀρτύκια, γιὰ νὰ μὴν τοὺς λείψει τὸ κρέας! Ἀλλὰ καὶ στὸ γάμο τῆς Κανᾶ, ὅταν διαπιστώθηκε ἡ ἔλλειψη κρασιοῦ, ὁ Κύριος μετέβαλε τὸ νερὸ σὲ κρασὶ μὲ θαῦμα, ποὺ ἔγινε μὲ τὴ μεσολάβηση τῆς Παναγίας Μητέρας του.
Στὴν ἱστορία τῆς ­Ἐκκλησίας μας ἀναρίθμητα εἶναι τὰ θαυμαστὰ περιστατικὰ ποὺ ἀποδεικνύουν μὲ πόση ἀγάπη ἐνδιαφέρεται ὁ Θεός, ὥστε τίποτα νὰ μὴ λείψει ἀπὸ τοὺς πιστούς.
Καὶ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, τὴν ὁ­­­­ποία τιμοῦμε αὐτὴ τὴν περίοδο, πρεσβεύ­ει στὸν φιλάνθρωπο Θεὸ γιὰ κάθε ­ἀ­­­­­­νάγκη μας. Εἶναι χαρακτηριστικὸ τὸ θαῦμα της ποὺ ἀναφέρεται στὸν βίο τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου. Ἦταν τὸν καιρὸ ποὺ ὁ ὅσιος Πατὴρ ἔκτιζε τὴν Ἱερὰ Μονὴ ­Μεγίστης Λαύρας, τὸ πρῶτο ὀργανωμένο Μοναστήρι στὸ Ἅγιον Ὄρος. Βρέθηκε ὅμως σὲ μεγάλη ἔλλειψη χρημάτων καὶ τροφίμων καὶ σκέφθηκε νὰ ζητήσει βοήθεια ἀπὸ τὸν Στρατηγὸ Νικηφόρο Φωκᾶ. Στὸ δρόμο ποὺ πήγαινε γιὰ τὶς Καρυές, τοῦ ἐμφανίστηκε ἡ Παναγία καὶ τοῦ εἶπε: «Γύρισε πίσω, Ἀθανάσιε, καὶ θὰ τὰ βρεῖς ὅλα ἕτοιμα… Καὶ ἀπὸ σήμερα μὴ βάλετε Οἰκονόμο στὴ Λαύρα μου, διότι ἐγὼ θὰ εἶμαι Οἰκονόμισσα τῆς Λαύρας ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων». Πράγματι, ὅταν ὁ Ἅγιος ἐπέστρεψε στὴ Μονή, βρῆκε τὶς ἀποθῆκες καὶ τὰ δοχεῖα γεμάτα ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά: σιτάρι, κρασί, λάδι κλπ. Ἀπὸ τότε πού συνέβη τὸ περιστατικὸ αὐτό (962 μ.Χ.) μέχρι σήμερα, στὴ Μονὴ Μεγίστης Λαύρας δὲν διορίζεται Οἰκονόμος ὅπως στὰ ἄλλα Μοναστή­ρια. Οἰκονόμισσα ἀνέλαβε ἡ Ὑ­­περαγία Θεοτόκος, στὴν ὁποία εἶναι ἀφιερωμένη καὶ ὁμώνυμη εἰκόνα (Παναγία ἡ Οἰ­κονόμισσα). Παρόμοιο θαῦμα δὲν διαπιστώνουν οἱ εὐσεβεῖς καὶ μάλιστα οἱ πολύτεκνες οἰκογένειες, ποὺ σὲ ὧρες με­γάλης ἀνάγκης βλέπουν τὸ ­σπίτι τους νὰ γεμίζει μὲ ὅλα τὰ ἀναγκαῖα ἀ­­­γαθά;

«Ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν». Ποιοὶ ἔζησαν ἐκεῖνο τὸ ἀσύλ­ληπτο θαῦμα; Ὄχι ἀσφαλῶς αὐτοὶ πού εἶχαν μείνει στὰ σπίτια τους, ἀλλὰ ­ὅ­­­­­­­σοι εἶχαν ἀκολουθήσει τὸν Χριστὸ καὶ ἄκουγαν τὴ διδασκαλία του. Ἂς φρον­τίζουμε κι ἐμεῖς νὰ τρέφουμε τὴν ψυ­χή μας μὲ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, τὴν προσ­ευχὴ καὶ τὴ χάρη τῶν ἁγίων Μυστηρίων καὶ ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ δὲν θὰ μᾶς ἐγκαταλείψει. Θὰ μᾶς ἀξιώσει νὰ δοῦμε πολλὲς φορὲς τὸ θαῦμα τῆς ἐ­­ρήμου. Θὰ μᾶς δίνει ὅ,τι ἔχουμε ­ἀνάγ­κη!

.

.

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

 

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 14 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016

Η΄ Ματθαίου: Α΄ Κορ. α΄ 10-17

Ἀδελφοί, παρακαλῶ ὑμᾶς διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες, καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα, ἦτε δὲ κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοῒ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ. ἐδηλώθη γάρ μοι περὶ ὑμῶν, ἀδελφοί μου, ὑπὸ τῶν Χλόης ὅτι ἔριδες ἐν ὑμῖν εἰσι. λέγω δὲ τοῦτο, ὅτι ἕκαστος ὑμῶν λέγει· ἐγὼ μέν εἰμι Παύλου, ἐγὼ δὲ ᾿Απολλώ, ἐγὼ δὲ Κηφᾶ, ἐγὼ δὲ Χριστοῦ. μεμέρισται ὁ Χριστός; μὴ Παῦλος ἐσταυρώθη ὑπὲρ ὑμῶν; ἢ εἰς τὸ ὄνομα Παύλου ἐβαπτίσθητε; εὐχαριστῶ τῷ Θεῷ ὅτι οὐδένα ὑμῶν ἐβάπτισα εἰ μὴ Κρίσπον καὶ Γάϊον, ἵνα μή τις εἴπῃ ὅτι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα ἐβάπτισα. ἐβά­πτισα δὲ καὶ τὸν Στεφανᾶ οἶκον· λοιπὸν οὐκ οἶδα εἴ τινα ἄλλον ἐβάπτισα. οὐ γὰρ ἀπέστειλέ με Χριστὸς βαπτίζειν, ἀλλ᾿ εὐαγγελίζεσθαι, οὐκ ἐν σοφίᾳ λόγου, ἵνα μὴ κενωθῇ ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ.

.

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

1. Χωρισμοὶ καὶ διαιρέσεις

Βρισκόταν ἤδη στὴν Ἔφεσο ὁ ἀπόστολος Παῦλος κι ἐκεῖ πληροφορήθηκε ὅτι στὴν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου εἶχαν ἐμφανιστεῖ διαμάχες μεταξὺ τῶν Χριστιανῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ μὲ πόνο ψυχῆς, ὡς στοργικὸς πατέρας, γράφει ἐπιστολὴ γιὰ νὰ τοὺς ἐπαναφέρει στὴν τάξη καὶ νὰ τοὺς βοηθήσει νὰ ἐπανεύρουν τὴ μεταξύ τους ἑνότητα:
Σᾶς παρακαλῶ, ἀδελφοί, στὸ ὄνομα τοῦ Κυ­­ρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, «ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες, καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα, ἦτε δὲ κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοῒ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ»· νὰ ὁμολογεῖτε ὅλοι τὴν ἴδια πίστη καὶ νὰ μὴν ὑπάρχουν μεταξύ σας δι­αι­ρέσεις· νὰ εἶστε ἁρμονικὰ ἑνωμένοι, μὲ τὸ ἴδιο φρόνημα καὶ μὲ τὶς ἴδιες γνῶμες καὶ ἀπο­φά­­σεις.
Σᾶς ὑποβάλλω αὐτὸ τὸ αἴτημά μου, διότι πληροφορήθηκα γιὰ σᾶς, ἀδελφοί μου, ἀπὸ τοὺς οἰκιακοὺς τῆς Χλόης, ὅτι ὑπάρχουν μεταξύ σας φιλονικίες…
Εἶναι στ’ ἀλήθεια φοβερὴ ἡ διχόνοια. Ταράζει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων, ἀναστατώνει οἰκογένειες, ἀναστέλλει τὴ συνεργασία καὶ τὴ δημιουργικότητα, πληγώνει τὴν κοινωνία. Πολὺ περισσότερο οἱ διαιρέσεις κάνουν ζημιά, ὅταν ἐμφανίζονται μέσα στὴν Ἐκκλησία καὶ διασποῦν τὴν ἑνότητα τῶν πιστῶν. Ἔχει δίκιο λοιπὸν νὰ διαμαρτύρεται ὁ Ἀπόστολος καὶ νὰ παρακαλεῖ τοὺς Χριστιανοὺς νὰ μένουν ἑνωμένοι στὴν πίστη καὶ στὸ φρόνημα καὶ νὰ συμφωνοῦν σὲ κοινὲς ἀποφάσεις. Πῶς ὅμως εἶναι δυνατὸν κάτι τέτοιο; Κάθε ἄνθρωπος ἔχει τὴν προσωπική του γνώμη. Πῶς μποροῦν πολλοὶ ἄνθρωποι νὰ συμφωνήσουν καὶ νὰ ζοῦν ἁρμονικά;…
Πρῶτα ἀπ’ ὅλα εἶναι ἀνάγκη νὰ παραμερίσει καθένας τὸ προσωπικό του συμφέρον καὶ νὰ παλέψει ἐνάντια στὸν ἐγωισμὸ καὶ τὸ πεῖσμα, τὰ ὁποῖα δὲν τὸν ἀφήνουν νὰ ἐξετάσει κάποια ἄλλη γνώμη καὶ νὰ διακρίνει τὴν ἀλήθεια. Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι τὸ θεμέλιο τῆς ἑνότητας καὶ τῆς συνεργασίας.
Ἔπειτα, ὅταν ὁ ἅγιος Ἀπόστολος ζητᾶ ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς νὰ εἶναι ἑνωμένοι «ἐν τῷ αὐτῷ νοῒ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ», δὲν θέλει νὰ καταπνίξει τὴν ἐλευθερία τῆς ἐκφράσεως, ἀλλὰ νὰ ἐμπνεύσει τὴν ἑνότητα στὸ φρόνημα, στὸ πνεῦμα, στὸν τρόπο σκέψεως καὶ ζωῆς. Ἂν ὅλοι σκεπτόμαστε πάνω στὴν ἴδια βάση, ἐξετάζοντας κάθε φορὰ ποιὸ εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε, ἀκόμη κι ἂν διαφωνοῦμε σὲ ἐπιμέρους θέματα, τελικὰ θὰ κα­ταλήγουμε «ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ», σὲ κοινὴ ἀπόφαση ποὺ θὰ ἀναπαύει ὅ­­λους.
Ὡστόσο, ἐκεῖ ποὺ χρειάζεται περισσότερη προσοχὴ εἶναι ἡ διάσπαση τῆς ἑνότητας μέσα στὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ εἶχε συμβεῖ στὴν Κόρινθο καὶ τὸ στηλιτεύει αὐστηρὰ ὁ ἅγιος Ἀπόστολος:

.

2. Ὁ πιὸ στέρεος σύνδεσμος

Ὅταν σᾶς γράφω γιὰ σχίσματα μεταξύ σας, ἐννοῶ αὐτὸ ποὺ λέει καθένας ἀπὸ σᾶς καὶ μάλιστα μὲ καύχηση: «Ἐγὼ εἶμαι τοῦ Παύλου», κι ὁ ἄλλος, «ἐγὼ εἶμαι μαθητὴς τοῦ Ἀπολ­λώ». Ὁ τρίτος λέει· «ἐγὼ ἀνήκω στὸν Πέτρο», ἐνῶ ἄλλος ἰσχυρίζεται· «ἐγὼ εἶμαι τοῦ Χριστοῦ». Χωρίστηκε λοιπὸν σὲ κόμματα καὶ μερίδες ὁ Χριστός; «Μεμέρισται ὁ Χριστός;»…
Μήπως σταυρώθηκε γιὰ τὴ σωτηρία σας ὁ Παῦλος; Ἢ μήπως βαπτισθήκατε στὸ ὄνομα τοῦ Παύλου, ὥστε νὰ ἀνήκετε πλέον σ’ αὐτόν;
Πραγματικὰ εὐχαριστῶ τὸν Θεό, διότι προνόησε νὰ μὴ βαπτίσω αὐτοπροσώπως κανέναν ἀπὸ σᾶς, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Κρίσπο καὶ τὸν Γάιο. Ἔτσι τώρα δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ πεῖ ὅτι στὸ δικό μου ὄνομα τὸν βάπτισα. Βάπτισα βέβαια καὶ τὴν οἰκογένεια τοῦ Στεφανᾶ. Ἐκτὸς ὅμως ἀπ’ αὐτούς, δὲν γνωρίζω ἂν βάπτισα κανέναν ἄλ­λον.
Καὶ δὲν ἔκανα κύριο ἔργο μου τὸ Βάπτισμα, διότι ὁ Χρι­στὸς δὲν μοῦ ἀνέθεσε τὴ διακονία τοῦ Ἀποστόλου γιὰ νὰ βαπτίζω, πράγμα ποὺ μπορεῖ νὰ κάνει κι ἕνας ἁπλὸς Λειτουργός· ἀλλὰ μὲ ἀπέστειλε ὁ Θεὸς νὰ κηρύττω τὸ Εὐαγγέλιο. Καὶ νὰ τὸ κηρύττω ὄχι μὲ φιλοσοφικὰ τεχνάσματα γιὰ νὰ ἐπιδεικνύω κάποια δική μου σοφὴ διδασκαλία, ἀλ­λὰ νὰ τὸ κηρύττω ἔτσι ὥστε νὰ μὴ χά­σει τὴ θεία του δύναμη τὸ κήρυγμα γιὰ τὸν σταυρικὸ θά­νατο τοῦ Χριστοῦ.
Πάντοτε χριστοκεντρικὸς ὁ λόγος τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου, δὲν ἀφήνει περιθώρια γιὰ προσωπολατρίες καὶ συν­αισθηματικὲς προσκολλήσεις. Τὸν ἀ­­πό­στολο Παῦλο δὲν τὸν ἐνδιέφερε νὰ ἔχει ρεῦμα ἐπιρροῆς ἢ Χριστιανοὺς ποὺ θὰ τὸν ἀκολουθοῦν. Ἡ διαρκής του μέριμνα ἦταν νὰ συνδέει τοὺς Χριστιανοὺς μὲ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, νὰ τοὺς ὁδηγεῖ στὸ νὰ γνωρίσουν καὶ νὰ ἀγαπήσουν Ἐκεῖνον.
Ἴσως κι ἐμεῖς γνωρίσαμε τὴν ἀληθινὴ πίστη καὶ συνδεθήκαμε μὲ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μέσα ἀπὸ κάποια πρόσωπα ποὺ μᾶς ἐνέπνευσαν. Ὡστόσο δὲν πρέπει νὰ ἐξαρτᾶται ἡ σχέση μας μὲ τὸν Θεὸ ἀπὸ τὰ πρόσωπα αὐτά. Διότι οἱ ἄνθρωποι ἔρχονται καὶ παρέρχον­ται. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ὅμως εἶναι ἡ ἀσάλευτη πέτρα ὅπου ὀφείλουμε νὰ στερεωθοῦμε.
Ἂν πάλι ἔχουμε κάποια διακονία στὴν Ἐκκλησία, ἂς προσέχουμε ὥστε μὲ τὸν Χριστὸ νὰ συνδέουμε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μᾶς ἐμπιστεύονται κι ὄχι μὲ τὸ πρόσωπό μας. Ἄλλωστε μόνο ὁ Χριστὸς μπορεῖ νὰ μᾶς διατηρεῖ πρα­γματικὰ ἑνωμένους μεταξύ μας. Αὐτὸς δὲν πρόκειται νὰ διαψεύσει ποτὲ κανέναν, διότι παραμένει «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας».

.

osotir.org