«Κρυφό Σχολειό: η κάθε οικογένεια, η κάθε ενορία, η κάθε ζωντανή – ζεστή γωνιά της Ρωμιοσύνης..»
~ Κατά τον βαρυστένακτο καιρό της δουλείας, αγιορείτες μοναχοί, ιερομόναχοι αναδεικνύουν τα αγιορείτικα Μετόχια, παραλλήλως προς τα άλλα της υποδούλου Ρωμιοσύνης ιερά Σκηνώματα, φάρους ζωντανούς «στεριάς και θαλάσσης».
Λειτουργούν, εξομολογούν, ελεούν, παρηγορούν, βαστάζουν σθεναρά, αγόγγυστα του ραγιά τον πόνο, σιωπηλώς κηρύσσοντες εις κάποιους απογόνους των αμφισβητίας και αγνώμονας, ότι: «Με την πίστη επιβίωσε το Γένος – η Ορθοδοξία διέσωσε το Γένος – οι περισσότεροι διδάσκαλοι του Γένους ήταν κληρικοί, μοναχοί, ιερομόναχοι.
Και μέσα εις το ημίφως του Κρυφού Σχολειού διδάσκουν τα σκλαβόπουλα οι διδάσκαλοι «Για του Χριστού την πίστη την αγία», ξυπνώντας και θερμαίνοντας τον πόθο τους, «για της Πατρίδος την ελευθερία». Θα έλθει κάποια ημέρα «το ποθούμενο», είχε προφητεύσει ο Άγιος Κοσμάς. Θα έλθει και ο καθένας με τον τρόπο του και όλοι από κοινού, ας είναι έτοιμοι, να συνεργήσουν εις τον ερχομό του.
Αντέχουμε... 