(απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα του Μητροπολίτου Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη)
“Αφού μελέτησα την κατάσταση, πήγα στο προξενείο του Μοναστηριού να συνεννοηθώ με τον Πεζά, τον πρόξενο. Του εξέθεσα τα πράγματα, του είπα ότι η προπαγάνδα η Βουλγαρική κερδίζει έδαφος, ότι κάθε μέρα γίνονται φόνοι κι εκβιασμοί. Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες έλεγαν στους δικούς μας; «Δε θα πάτε στη Μητρόπολι». Κι αν πήγαιναν, τους σκότωναν.
Ο Πεζάς μου είπε ότι η κατάστασις αυτή είναι κι εδώ κι αλλού. Εδώ οι πιέσεις είναι τόσο μεγάλες, γιατί θέλουν να δείξουν ότι ως τον Αλιάκμονα είναι Βουλγαρία. Μου είπε όμως ο Πεζάς να κάνω μιαν έκθεσι προς την Κυ6έρνησι. Κι έκανα μια και την έστειλε ο ίδιος ο πρόξενος στο Υπουργείο. Σ’ αυτή τους υπεδείκνυα ότι ήταν αδύνατο να κρατηθεί ο αγών χωρίς ελληνικά σώματα. Η έκθεσις στάλθηκε, μα χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Σε λίγες εβδομάδες πήγα πάλι στο προξενείο και ο πρόξενος μου είπε ότι όχι μόνον δεν μας στέλναν βοήθεια, αλλά και μας εμποδίζαν. «Δεν μπορούμε να κάνωμε τίποτα» μου λέει. «Μα καλά» του απαντώ «κάθε μέρα χύνεται το αίμα το ελληνικό. Κάθε μέρα οι ορθόδοξοι αποσκιρτούν. Αυτοί σκοτώνουν. Το Κομιτάτο τους δυναμώνει. Θα μείνω λοιπόν με χέρια δεμένα; Τότε χάθηκε η Μακεδονία». Κι αυτός ήταν σύμφωνος.
Αντέχουμε... 