Μεγάλη Εβδομάδα και Ανάσταση … στο σπίτι μας

 

Θα το ζήσουμε κι αυτό. Μεγάλη Εβδομάδα και Ανάσταση στο σπίτι μας!

Και αφού δεν μπορούμε να το αποτρέψουμε, ας ευχόμαστε να το βιώσουμε όσο πιο επωφελώς γίνεται και να έχουμε κέρδος από όλη αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση.

Μια φίλη του ιστολογίου μου ζήτησε να γράψω κάτι για τη Μεγάλη Εβδομάδα εντός του σπιτιού. Θα προσπαθήσω να ανταποκριθώ στο αίτημά της, αν και δεν επιχειρώ να δίνω συμβουλές, καθώς εγώ η ίδια δεν τηρώ πάντα τα όσα γράφω.

Ας προσπαθήσουμε όμως, ο καθένας στο σπίτι του, να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί αυτή τη μοναδική Εβδομάδα, και ο Θεός ας αναπληρώνει τα ελλείμματά μας.

 

Έθιμα για την αποτομή του Προδρόμου (29 Αυγούστου)-αναμνήσεις από το χωριό…

(όπως τα θυμάμαι, από τα καλοκαίρια που περνούσαμε στο χωριό και από διηγήσεις της γιαγιάς…)

.

Θυμάμαι τα καλοκαίρια στο χωριό (Δυτική Μακεδονία), ανήμερα του Προδρόμου που πανηγύριζε και ένα κοντινό ξωκκλήσι στο γειτονικό χωριό, τηρούσαμε αυστηρή νηστεία..άλαδωτο φαγητό, πάντοτε νερόβραστη φασολάδα, που προσέφερε σε όλους τους προσκυνητές η θεία μου- ήταν η μόνη νοικοκυρά του λησμονημένου αυτού χωριού, μόνο το δικό της σπίτι κατοικούνταν πια και όλοι οι χωριανοί που συγκεντρώνονταν εκεί για να τιμήσουν τον Πρόδρομο, από το σπίτι της περνούσαν για την“φιλιά”(φίλεμα).

Ήταν ένα είδος “κουρμπανιού” που έχει καθιερωθεί και τηρείται εδώ και χρόνια- όπως και σε πολλά μέρη της πατρίδας μας..πάντοτε το φαγητό είναι νηστίσιμο και άλαδο.

  Συνέχεια  εδώ→

Τὰ Θεοφάνεια στά Φάρασα τῆς Καππαδοκίας

Ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Τὰ Φάρασα τῆς Καππαδοκίας» μνῆμες Φαρασιωτῶν Γερόντων,

ἔκδοση Ἱ. Ἡσυχαστηρίου «Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου» Σουρωτὴ Θεσσαλονίκης

Τὰ Θεοφάνεια – Μικρὰ Φῶτα 

Τὴν παραμονὴ τῶν Θεοφανείων οἱ Βαρασιῶτες τὴν ἔλεγαν «Μουτσούκκα Φῶτα», δηλαδὴ Μικρὰ Φῶτα. Πρωὶ-πρωί, νύχτα ἀκόμη, πήγαιναν στὴν ἐκκλησία, ὅπου γινόταν ὁ Ἁγιασμός. Ἔπιναν Ἁγιασμὸ καὶ ἔπαιρναν καὶ στὰ σπίτια τους, γιὰ νὰ ραντίσουν. Ἔβαζαν καὶ στὶς ποτίστρες, γιὰ νὰ πιοῦν καὶ τὰ ζωντανά τους. Μέχρι τὸ βράδυ τὸν τελείωναν. Πολλοὶ ἐκείνη τὴν ἡμέρα λούζονταν, γιατί πίστευαν πὼς ἔτσι δὲν θὰ εἶχαν πονοκέφαλο ὅλον τὸν χρόνο.

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ!!! Οκτώβριος

Καλωσορίζουμε τον Οκτώβριο

με το τραγούδι: “Ο Οκτώβρης σημαία στα μπαλκόνια ”  

και με έθιμα , παραδόσεις  και παροιμίες του λαού μας

Έθιμα για την αποτομή του Προδρόμου (29 Αυγούστου)-αναμνήσεις από το χωριό…

(όπως τα θυμάμαι, από τα καλοκαίρια που περνούσαμε στο χωριό και από διηγήσεις της γιαγιάς…)

.

Θυμάμαι τα καλοκαίρια στο χωριό (Δυτική Μακεδονία), ανήμερα του Προδρόμου που πανηγύριζε και ένα κοντινό ξωκκλήσι στο γειτονικό χωριό, τηρούσαμε αυστηρή νηστεία..άλαδωτο φαγητό, πάντοτε νερόβραστη φασολάδα, που προσέφερε σε όλους τους προσκυνητές η θεία μου- ήταν η μόνη νοικοκυρά του λησμονημένου αυτού χωριού, μόνο το δικό της σπίτι κατοικούνταν πια και όλοι οι χωριανοί που συγκεντρώνονταν εκεί για να τιμήσουν τον Πρόδρομο, από το σπίτι της περνούσαν για την“φιλιά”(φίλεμα).

Ήταν ένα είδος “κουρμπανιού” που έχει καθιερωθεί και τηρείται εδώ και χρόνια- όπως και σε πολλά μέρη της πατρίδας μας..πάντοτε το φαγητό είναι νηστίσιμο και άλαδο.

  Συνέχεια  εδώ→

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: η Μεγάλη Εβδομάδα για παιδιά (κείμενα, έθιμα, κατασκευές για ένα Ορθόδοξο βίωμα των Αγίων Ημερών )

από το ιστολόγιο: Οικογένεια- μια γωνιά του Παραδείσου

 

.

Έφτασε και φέτος η Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών του Χριστού μας…

Ανατρέχοντας σε παλαιότερες αναρτήσεις των ημερών αυτών, σκέφτηκα να τις συγκεντρώσω σε ένα Αφιέρωμα και να τις μοιραστώ και μαζί σας, ελπίζοντας ότι θα σάς φανούν χρήσιμες στην προσπάθεις να βιώσουμε, μαζί με τα παιδά μας, το βαθύτερο νόημα των ημερών και να φτάσουμε ψυχικά έτοιμοι στην Ανάσταση του Χριστού μας.

η συνέχεια ΕΔΩ

 

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ: Καλό μήνα- Καλό Φθινόπωρο!!!

ζωγραφικός πίνακας του Claudio da Firenze

…με παροιμίες , παραδόσεις και έθιμα από τον παλιό καλό καιρό!

Καλωσορίζουμε τον Σεπτέμβριο, τον μήνα που σημαίνει για μικρούς και μεγάλους το τέλος της ξενοιασιά και των καλοκαιρινών διακοπών, με ένα τραγούδι – ο μικρός Σεπτέμβρης βάζει τα κλάματα γιατί τον πάνε στο σχολείο! (μήπως μας θυμίζει κάποιους μικρούς μαθητές; …

 

Ένας μικρός γλυκός παλιός Σεπτέμβρης
Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
Μουσική: Παντελής Θαλασσινός

Ένας μικρός Σεπτέμβρης, βάζει τα κλάματα
που στο σχολειό τον πάνε, να μάθει γράμματα
θέλει να παίξει ακόμα, με τ’ άστρα τ’ ουρανού
πριν έρθουν πρωτοβρόχια και συννεφιές στο νου
.
Πρωτάκι σκολιαρούδι
του κλέβουν το τραγούδι

Έθιμα για την αποτομή του Προδρόμου (29 Αυγούστου)-αναμνήσεις από το χωριό…

(όπως τα θυμάμαι, από τα καλοκαίρια που περνούσαμε στο χωριό και από διηγήσεις της γιαγιάς…)

.

Θυμάμαι τα καλοκαίρια στο χωριό (Δυτική Μακεδονία), ανήμερα του Προδρόμου που πανηγύριζε και ένα κοντινό ξωκκλήσι στο γειτονικό χωριό, τηρούσαμε αυστηρή νηστεία..άλαδωτο φαγητό, πάντοτε νερόβραστη φασολάδα, που προσέφερε σε όλους τους προσκυνητές η θεία μου- ήταν η μόνη νοικοκυρά του λησμονημένου αυτού χωριού, μόνο το δικό της σπίτι κατοικούνταν πια και όλοι οι χωριανοί που συγκεντρώνονταν εκεί για να τιμήσουν τον Πρόδρομο, από το σπίτι της περνούσαν για την“φιλιά”(φίλεμα).

Ήταν ένα είδος “κουρμπανιού” που έχει καθιερωθεί και τηρείται εδώ και χρόνια- όπως και σε πολλά μέρη της πατρίδας μας..πάντοτε το φαγητό είναι νηστίσιμο και άλαδο.

  Συνέχεια  εδώ→

ΙΟΥΛΙΟΣ: Καλό μήνα!

με την λαογραφία, έθιμα και  παροιμίες του λαού μας για τον δεύτερο μήνα του καλοκαιριού

.

             Ο έβδομος μήνας του χρόνου. Έχει 31 ημέρες. Την ονομασία του την καθιέρωσε ο Μάρκος Αντώνιος (το 44 π.Χ.), για να τιμήσει το φίλο του και μεγάλο στρατηγό των Ρωμαίων, Ιούλιο Καίσαρα, που γεννήθηκε αυτόν το μήνα και που, όπως είναι γνωστό δημιούργησε το «Ιουλιανό ημερολόγιο». Αντικατέστησε τον πέμπτο μήνα, τον Κυρινάλη.

.

ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ:

Ο ελληνικός λαός τον ονομάζει και Αλωνάρη, Αλωνιστή ή Αλωνιάτη ή Αλωνευτή, επειδή  κατά τον μήνα αυτόν γίνεται το αλώνισμα του σιταριού.
Ακόμα τον ονομάζει Γυαλιστή ή Γυαλινό (Νάξο & Χίο), επειδή σε ορισμένες περιοχές της χώρας κατά το μήνα αυτό «γυαλίζουν», δηλ. ωριμάζουν τα σταφύλια. Επίσης αναφέρεται σαν Δευτερόλης (σαν 2^ος μήνας του καλοκαιριού), Αηλιάς ή Αηλιάτης (20/7, η γιορτή του Προφήτη Ηλία) και Φουσκομηνάς ή Χασκόμηνας (Ρόδος).

ΙΟΥΝΙΟΣ: Καλό μήνα – Καλό καλοκαίρι!

.

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΙΟΥΝΙΟ..

… τον Θεριστή όπως λέγαμε στα χωριά μας!… ΕΙΝΑΙ γνωστό ότι ο Ιούνιος είναι ο έκτος μήνας του έτους. Πιθανό να ονομάστηκε έτσι προς τιμή του υπάτου της Ρώμης Λευκίου Ιουνίου Βρούτου ή από τη ρωμαϊκή θεά Juno, αντίστοιχη της ελληνικής Ήρας. Είναι ο μήνας Πάναμος των αρχαίων Μακεδόνων.

Από λαογραφικής πλευράς ο μήνας Ιούνιος λέγεται Θεριστής, γιατί τότε σε πολλά μέρη θερίζουν τα σπαρτά, Αϊ-Γιάννης και Αϊγιαννίτης και Κλήδονας, γιατί τότε (24 Ιουνίου) είναι η γιορτή του Αϊ-Γιάννη, που γίνεται ο Κλήδονας. Άλλα ονόματά του: Κερασάρης, γιατί τότε ωριμάζουν τα κεράσια, Ορνιαστής, στην Άνδρο, γιατί τότε γίνεται η επικονίαση-γονιμοποίηση (όρνιασμα) των σύκων.

Μάϊος: Καλό μήνα!

 

καλωσορίζουμε τον Μάιο με ένα τραγούδι  

και με λαογραφικά στοιχεία στοιχεία, παροιμίες και έθιμα από τις αλησμόνητες πατρίδες (Πόντος και Σμύρνη) ,από όλη την Ελλάδα και από το Βυζάντιο

η συνέχεια ΕΔΩ

Ὁ Ἅγιος Βασίλειος ὁ Μέγας καί ὁ Ἁϊ Βασίλης (ένα αφιέρωμα- για παιδιά)

(Σκοπός: Νά καταλάβουν τά παιδιά ποιός εἶναι ὁ ἀληθινός ἅγιος Βασίλειος πού γιορτάζουμε τήν 1η Ἱανουαρίου, ποιά ἦταν ἡ ζωή τοῦ Ἁγίου καί τί πρότυπο μᾶς δίνει γιά τόν καινούργιο χρόνο)

ο βίος του- ηχητικό συναξάρι-απολυτίκιο

το έθιμο της βασιλόπιτας-ζωγραφιές

“Ὑπάρχουν κοινά σημεία μεταξύ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καί τοῦ Ἁι Βασίλη;”

ηχητικό- βίντεο: το βιβλίο “Ο δικός μας άγιος Βασίλης”

συνταγή για εύκολη βασιλόπιτα

 

Ποιός εἶναι  ὁ πραγματικός Ἅγιος Βασίλειος πού γιορτάζουμε καί τιμᾶμε τήν 1η Ἰανουαρίου κάθε χρόνου καί πού τόν τραγουδᾶτε στά κάλαντα τήν  παραμονή τῆς Πρωτοχρονιᾶς;

 

ΤΙ ΕΙΠΕ Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ (η ιστορία και το έθιμο της βασιλόπιτας- από ένα παλιό αναγνωστικό)

Ό δάσκαλος εξήγησε σήμερα γιατί κάνομε στά σπίτια μας βασιλόπιτα.

— Στά παλιά χρόνια, είπε στά παιδιά, όταν ήταν Επίσκοπος στην Καισαρεία, ό Μέγας Βασίλειος, έ­τυχε νά είναι διοικητής της Καππαδοκίας ένας ει­δωλολάτρης, πολύ κακός, σκληρός και φιλοχρή­ματος άνθρωπος. Οι επισκέψεις του στά διάφορα μέρη της επαρχίας του σκοπό είχαν τή διαρπαγή και λεηλασία των θησαυρών των Χριστιανών. Κά­ποτε λοιπόν, πού θά έκανε τήν επίσκεψη του ό κα­κός αυτός άρχοντας στην Καισαρεία, οι Χριστια­νοί έτρεξαν φοβισμένοι στον Μέγα Βασίλειο και του ζήτησαν τή συνδρομή του.

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ!!! Οκτώβριος

Καλωσορίζουμε τον Οκτώβριο

 

με το τραγούδι: “Ο Οκτώβρης σημαία στα μπαλκόνια ”  

και με έθιμα , παραδόσεις  και παροιμίες του λαού μας

.

“Τον ξέρω για ευαίσθητο και για παραπονιάρη
τον πάω στην Ακρόπολη, μετά στο Λουμπαρδιάρη”

Έθιμα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος (6 Αυγούστου), ως σπουδαία δεσποτική εορτή, αποτελεί εξαίρεση εθιμικά καθιερωμένης ιχθυοφαγίας, μέσα στην σύντομη αλλά αυστηρή νηστεία του Δεκαπενταύγουστου.

Σε πολλούς τόπους πιστεύουν ότι την παραμονή το βράδυ, κάποια ώρα, ανοίγουν ξαφνικά οι ουρανοί και φαίνεται το «άγιο φως», σε όσους είχαν την υπομονή και την πίστη να ξαγρυπνήσουν. Ανήμερα δε, προσφέρουν στους ναούς τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, για να ευλογηθούν από τον ιερέα μετά την θεία λειτουργία, και να διανεμηθούν ως ευλογία στους πιστούς. Σε ορισμένους μάλιστα τόπους προσφέρουν στον ναό το πρώτο λάδι της χρονιάς, για να ευλογηθεί, ώστε η ευλογία να επεκταθεί και στην υπόλοιπη παραγωγή.

ΙΟΥΝΙΟΣ: Καλό μήνα – Καλό καλοκαίρι!

.

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΙΟΥΝΙΟ..

… τον Θεριστή όπως λέγαμε στα χωριά μας!… 

ΕΙΝΑΙ γνωστό ότι ο Ιούνιος είναι ο έκτος μήνας του έτους. Πιθανό να ονομάστηκε έτσι προς τιμή του υπάτου της Ρώμης Λευκίου Ιουνίου Βρούτου ή από τη ρωμαϊκή θεά Juno, αντίστοιχη της ελληνικής Ήρας. Είναι ο μήνας Πάναμος των αρχαίων Μακεδόνων.

Από λαογραφικής πλευράς ο μήνας Ιούνιος λέγεται Θεριστής, γιατί τότε σε πολλά μέρη θερίζουν τα σπαρτά, Αϊ-Γιάννης και Αϊγιαννίτης και Κλήδονας, γιατί τότε (24 Ιουνίου) είναι η γιορτή του Αϊ-Γιάννη, που γίνεται ο Κλήδονας. Άλλα ονόματά του: Κερασάρης, γιατί τότε ωριμάζουν τα κεράσια, Ορνιαστής, στην Άνδρο, γιατί τότε γίνεται η επικονίαση-γονιμοποίηση (όρνιασμα) των σύκων.

Η συγγνώμη και το φαγοπότι πριν τη νηστεία της Σαρακοστής (από την παράδοσή μας)

Η “συγγνώμη” μετά τον Εσπερινό της Συγχωρήσεως, την Κυριακή της Τυρινής

“Τέτοια μέρα ,παιδί μου,” λέει ο παππούς,” μαζευόμασταν όλο το χωριό στην εκκλησία και μετά τον Εσπερινό ζητούσαμε συγγνώμη ο ένας από τον άλλο¨.

“Συγχωρεμένα”, έλεγε ο ένας, ¨συγχωρεμένα¨, απαντούσε ο άλλος.

¨Έτσι φιλιωμένοι και μονοιασμένοι ξεκινούσαμε την Σαρακοστή.

Ήταν ένα πολύ ωραίο έθιμο και το τηρούσαμε όλοι στο χωριό.”

.

(παππούς Κώστας από χωριό της Δυτικής Μακεδονίας)

(είναι ένα έθιμο που τηρείται ακόμα στα μοναστήρια,σε ορισμένες ενορίες και μπορούμε να τηρούμε και εμείς στις οικογένειές μας).

Αλεξία-momyof6

 

 *********************

Εμπονέστια: Το ποντιακό φαγοπότι πριν τη νηστεία της Σαρακοστής

Αφιέρωμα: Η ΚΥΡΑ- ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ: το έθιμο- κατασκευές και βίντεο για παιδιά

.

Ας θυμηθούμε και το έθιμο της κυρα Σαρακοστής- αναδημοσιεύω την περσινή μας ανάρτηση:

ένα αφιέρωμα που ελπίζω να σας φανεί χρήσιμο, ώστε να φτιάξετε με τα παιδιά την δική σας κυρα Σαρακοστή και να μάθετε την ιστορία της!  Αλεξία

Έφτασε  η περίοδος της Μεγάλης Σαρακοστής.

Για να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής και της νηστείας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την παράσταση της Κυράς Σαρακοστής!

.

η συνέχεια ΕΔΩ

Η εβδομάδα της Τυροφάγου (λευκή εβδομάδα) : πώς νηστεύουμε και έθιμα

Η επόμενη Κυριακή ονομάζεται “της Τυρινής”.

Η Κυριακή της Απόκρεω είναι η τελευταία μέρα που τρώνε κόκκινο κρέας.
Η εβδομάδα μεταξύ της Κυριακής της Απόκρεω και της Κυριακής της Τυρινής είναι οι μέρες που τρώνε ψάρι, τυρί, γάλα και αυγά.

Θυμίζουμε, λοιπόν, ότι αυτή η εβδομάδα που διανύουμε ονομάζεται “της Τυροφάγου” ή “λευκή εβδομάδα”, καθώς οι χριστιανοί δεν καταναλώνουν κρέας,για να προετοιμαστούν για τη μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής.

Ο τρόπος της νηστείας

α) Περίοδος Τριωδίου.
Στήν εβδομάδα της Τυροφάγου, κατάλοιπο της Τεσσαρακοστής των 8 εβδομάδων, προστέθηκαν και άλλες δύο, η “Προφωνήσιμος” και η “Απόκρεως”, για να γίνουν τρείς, οι εβδομάδες προετοιμασίας για την είσοδό μας στη Μ. Τεσσαρακοστή. Η περίοδος αυτή ονομάζεται “Τριώδιο”.

η συνέχεια ΕΔΩ

Επιστολή γονέων μαθητών στην διεύθυνση σχολείου, με θέμα τα έθιμα της Απόκρεω και της Τυρινής, τη νηστεία και τα καρναβάλια

Από φίλους αναγνώστες του ιστολογίου, λάβαμε την ακόλουθη επιστολή και ευχαρίστως την αναρτούμε,  γιατί πιστεύουμε πως οφείλουμε ως γονείς να απευθυνόμαστε στους διευθυντές των σχολείων όπου φοιτούν τα παιδιά μας και σε κάθε αρμόδια αρχή, και να ζητούμε να γίνουν σεβαστά τα θέματα της πίστεως και της παραδόσεώς μας.

.

Γράφουν οι γονείς:

“Σε αυτήν την δύσκολη εποχή που ζούμε, εμείς οι γονείς προσπαθούμε να διατηρήσουμε  στις οικογένειες μας τα έθιμα και τις παραδόσεις μας” .

.

. .

Σεβαστή κ. Διευθύντρια,

.

Κάθε χρόνο στα σχολεία της περιφέρειας διοργανώνονται αποκριάτικες γιορτές και  η δημοτική αρχή ενισχύει τις  γιορτές αυτές  προσφέροντας κεράσματα-ψητά.

.

Εμείς εξάλλου θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι παραδοσιακά η μέρα που ψήνουμε είναι η Τσικνοπέμπτη ή η Κυριακή της Απόκρεω. Η επόμενη εβδομάδα ονομάζεται Τυρινή και σύμφωνα με τα έθιμά μας τρώμε γαλακτοκομικά προϊόντα (τυρί, γιαούρτι, γάλα, κρέμες) αυγά και ψάρι.

.