Η αρετή της αυτομεμψίας (Αββά Δωροθέου)

 

 

Ζ΄ Διδασκαλία: Περί του εαυτού μέμφεσθαι (Για το ότι πρέπει να κατηγορούμε τον εαυτό μας)

79. Ας ερευνήσουμε, αδελφοί μου, να βρούμε ποιός είναι ο λόγος που μερικές φορές ακούει κανείς έναν προσβλητικό λόγο και τον ξεπερνάει χωρίς να ταραχθεί, σαν να μην άκουσε σχεδόν τίποτα, ενώ άλλοτε με τον ίδιο λόγο αμέσως ταράζεται. Ποιά είναι η αιτία μιας τέτοιας διαφοράς; Άραγε, έχει μια μόνο αιτία αυτό το πράγμα ή πολλές; Εγώ βλέπω ότι έχει μεν πολλές αιτίες, μία όμως είναι η μητέρα, θα λέγαμε, που γεννά όλες τις άλλες. Και εξηγώ πως ακριβώς. Πρώτα – πρώτα συμβαίνει πολλές φορές να προσεύχεται κανείς λέγοντας την ευχή ή να κάνει νοερά πνευματική μελέτη και βρίσκεται, θα λέγαμε, σε ειρηνική ψυχική κατάσταση. Έτσι σηκώνει τον αδελφό του και ξεπερνάει τα λόγια του χωρίς ταραχή. Άλλοτε συμβαίνει να έχει κανείς συναισθηματική προσκόλληση σε κάποιον άλλο και γι’ αυτό σηκώνει όλες τις δυσκολίες που του προξενεί χωρίς να θλίβεται. Πάλι συμβαίνει να έχει κανείς πολύ κακή ιδέα για κάποιον, επειδή αυτός εκδηλώνει απορριπτική διάθεση για το πρόσωπό του. Γι’ αυτό τον περιφρονεί και δεν τον υπολογίζει ως άνθρωπο, ούτε καν καταδέχεται να μιλήσει γι’ αυτόν, ούτε γι’ αυτά που λέει και κάνει.

 

Ποια είναι η αιτία της ξαφνικής αλλαγής συναισθημάτων;

Ο ΑΒΒΑΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΟΜΙΛΕΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ. ΡΩΤΑ ΤΟΝ ΑΒΒΑ ΔΑΝΙΗΛ “Γιά τήν αἰτία τῆς ξαφνικῆς ἀλλαγῆς τῶν συναισθημάτων μας. Πῶς γίνεται καί, ἑνῶ νιώθουμε πολλή χαρά, ξαφνικά μᾶς καταλαμβάνει τέλεια ἀποθάρρυνση καί θλίψη;

Ερώτηση για την αιτία της ξαφνικής αλλαγής των συναισθημάτων μας. Πώς γίνεται καί, ενώ νιώθουμε πολλή χαρά, ξαφνικά μας καταλαμβάνει τέλεια αποθάρρυνση και θλίψη; Σ’ αυτόν λοιπόν τον μακάριο αββά Δανιήλ θέσαμε μια μέρα την εξής ερώτηση: Γιατί άραγε, όταν αποσυρόμαστε στα κελιά μας για να προσευχηθούμε, μας περιλούει ένα κύμα Θείου φωτός και αισθανόμαστε να πλημμυρίζει από αγαλλίαση και ανείπωτη χαρά η καρδιά μας και φθάνουμε σε κατάσταση, την οποία όχι μόνο δεν μπορούμε να περιγράψουμε, αλλά ούτε καν να τη συλλάβει ο νους μας; Γιατί τότε η προσευχή βγαίνει καθαρή και ανεμπόδιστη και η ψυχή γεμάτη πνευματικούς καρπούς δέχεται την εσωτερική πληροφορία ότι οι δεήσεις της, που δεν διακόπτονται ούτε και κατά την ώρα του ύπνου, φθάνουν γρήγορα στον ουρανό και γίνονται αποδεκτές από τον Θεό;

 

“δεν έρχονται όλα στη ζωή μας ακριβώς όπως τα θέλουμε…”

.

λόγοι γέροντος Θαδδαίου

“Πρέπει νά ευχαριστούμε απλόχερα τόν Κύριο γιά όλα. Έμείς βέβαια δυσκολευόμαστε νά έχουμε μία αρ­μονία στίς σκέψεις μας. Δυσκολευόμαστε νά συνειδη­τοποιήσουμε ότι περνάμε πολλές δυσκολίες γιά τό κα­λό μας. Δυσκολευόμαστε νά καταλάβουμε δτι όλες οί δυσκολίες είναι γιά τό καλό μας. Αντίθετα, έχουμε τήν τάση νά θέλουμε δλα νά είναι καλά. Επιθυμούμε νά είναι δλα εύκολα στή ζωή μας.

Καί όμως στην ουσία είναι αναπόφευκτες όλες οί δυσκολίες, όλοι οί πόνοι.

Τό γεγονός αυτό, είναι πολύ σημαντικό, επει­δή με αυτό τόν τρόπο γινόμαστε ταπεινοί καί ήσυχοι. Αν δέν ήταν έτσι, θά αγριεύαμε εντελώς. Ποιος θά μπορούσε, σε διαφορετική περίπτωση, αν δέν είχαμε δυσκολίες νά μας πει έστω καί ένα παράπονο;