Η ταφή και η ανακομιδή των λειψάνων του Παύλου Μελά

(από το Απομνημονεύματα του Μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη)

 

 “Μόλις έμαθα το τραγικό γεγονός (δηλ. τον θάνατο του Παύλου Μελά)  ειδοποίησα αμέσως τους αιχμαλώτους στη φυλακή να κρατήσουν μυστικό το όνομα του αρχηγού των με την ιδέα ότι θα έμενε κρυφός ο θάνατος του Μελά. Και συγχρόνως έστειλα ένα νέο Δίνε από τη Στάτιστα να πάη και να μεταφέρη στην Καστοριά αντί γενναίας αμοιβής το σώμα του Μελά για να το θάψω. Αλλά τηλεγραφικώς είχε ειδοποιηθή από το Προξενείο το Υπουργείο και η οικογένεια Μελά για το φρικτό δυστύχημα και ο κόσμος στην Αθήνα ήταν ανάστατος.

   Η τουρκική κυβέρνησις έμαθε από τηλεγραφήματα από τας Αθήνας ότι έπεσε ο Μελάς, ο γαμπρός του Δραγούμη (είχε γίνει μεγάλος θόρυβος στον τύπο) και διέταξε τηλεγραφικώς τις αρχές να εξετάσουν καλύτερα τα συμβάντα και να ανακαλύψουν το σώμα του σκοτωμένου. Μυρμηκιά στρατού έφτασε στη Στάτιστα την ίδια σχεδόν στιγμή που είχε φτάσει και ο Δίνε κι έτσι αυτός μη προφταίνοντας πια να μεταφέρη ολόκληρο το σώμα έκοψε το κεφάλι και το μετέφερε στο Πισοδέρι όπου το έθαψαν στην εκκλησία. Ο στρατός ανακάλυψε το ακέφαλο σώμα και το μετέφερε στην Καστοριά. Το έφερε στο Διοικητήριο τη στιγμή ακριβώς που είχαμε διοικητικό συμβούλιο. Από το παράθυρο είδα το στρατό να φέρνη ένα σώμα και ρώτησα τον καϊμακάμη. Αυτός μου είπε ότι είναι δήθεν το σώμα του Μήτρου Βλάχου.

Η ηρωίδα δασκάλα του Μακεδονικού Αγώνα, Βελίκα Τράικου- 28 Αυγούστου 1904

 

ΕΛΑΧΙΣΤΟΣ ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ

Καυτές ἱστορικές μνῆμες κουβαλᾶ τοῦτος ὁ μήνας. Ζωντανεύει μπροστά μας καί τούς νικηφόρους βαλκανικούς πολέμους τοῦ 1912-13. Πολλές πόλεις τῆς Μακεδονίας γιορτάζουν τοῦτες τίς μέρες τά ἐλευθέριά τους ἀπό τή μακρόχρονη τουρκική σκλαβιά καί παιανίζουν τή νίκη τους κατά τῶν βουλγάρων κομιτατζήδων. ᾿Αλλά, μέχρι νά φουντώσει καί νά θεριέψει ὁ Μακεδονικός ᾿Αγώνας, πόσοι καί πόσες δέν ἐργάστηκαν ἀνύσταχτα πολλές δεκαετίες πρίν, δέν ριψοκινδύνευσαν καί δέν ἔγιναν ὁλοκαυτώματα, σπέρνοντας ἀπό τό δικό του μετερίζι ὁ καθένας τό σπόρο τῆς λευτεριᾶς!

Νεαρή δασκάλα Μακεδονομάχος εἶναι ἡ Βελίκα Τράικου ἀπό τό Γραδεμπόρι, σημερινό Πεντάλοφο Θεσσαλονίκης. Δέν εἶναι τυχαία ἐκπαιδευτικός. ῎Εχει ἀποφοιτήσει ἀπό τό ξακουστό ἐκπαιδευτήριο, τό ᾿Ανώτερο Παρθεναγωγεῖο Θεσσαλονίκης. Σ᾿ ἐκεῖνο τό πνευματικό φυτώριο πυροδοτήθηκε ἡ καρδιά της κι ἄναψαν οἱ μεγάλοι πόθοι νά ὑπηρετήσει τή χειμαζόμενη μακεδονική γῆ, ὅπου καί νά τή στείλουν. Καί νά την, ἕτοιμη δασκαλίτσα, διορίζεται, στά 1900, σ᾿ ἕνα χωριό κυκλωμένο ἀπό κομιτατζῆδες, στήν Καρατζόβα, στά βόρεια τῆς ῎Εδεσσας. ῎Εχει ὑπεράνθρωπο ἔργο νά ἐπιτελέσει.

Συνέχεια ΕΔΩ

Η σύλληψη και το μαρτύριο του καπετάν Άγρα (από το βιβλίο: Στα Μυστικά του Βάλτου, της Πηνελόπης Δέλτα)

μικρή εισαγωγή από το άρθρο:

Ο Μακεδονομάχος του Βάλτου Καπετάν Τέλλος Άγρας (Σαράντος Αγαπηνός) 

.

 

Η πορεία προς το μαρτύριο ξεκίνησε στις 3 Ιουνίου και την Πέμπτη στις 7 Ιουνίου του 1907, οι δύο εθνομάρτυρες κρεμάστηκαν σε μια καρυδιά.

Ο θάνατός τους, συγκίνησε τον Ελληνισμό.Η κτηνώδης δολοφονία των δύο αγωνιστών, δεν έκαμψε το φρόνημα των Ελλήνων στη Μακεδονία. Καινούργιοι εθελοντές έσπευσαν να βοηθήσουν το Μακεδονικό Αγώνα.

Ο Άγρας έδειχνε ανδρεία αλλά και εμπιστοσύνη στον συνάνθρωπο, κάτι που εκμεταλλεύτηκαν οι εχθροί του. Ο θανάτος του Άγρα και του Μίγγα που πήγαιναν για συνεννόηση (αυτό το γνώριζαν όλοι οι ντόπιοι), ζημίωσε τους Βουλγάρους. Έτσι, άρχισαν να διαδίδουν, ότι τους έπιασαν στη μάχη. Δεν έγιναν όμως πιστευτοί.

.

Ο Μακεδονομάχος του Βάλτου Καπετάν Τέλλος Άγρας (Σαράντος Αγαπηνός) 5 Ιουνίου 1907

Ο Σαράντος Αγαπηνός, γεννήθηκε το 1880 στο Ναύπλιο, αφού ο πατέρας του Ανδρέας, υπηρετούσε εκεί ως εφέτης. Αμέσως δήλωσε το γιό του, στα Μητρώα Αρρένων τού τότε Δήμου Πλαταμώδους (περιελάμβανε τους Γαργαλιάνους και τα χωριά Φλόκα, Πύργο, Λεύκη, Τραγάνα και Μάραθο). Ο Σωτήριος Λυριτζής, φρόντισε και διέσωσε ένα μέρος τού Μητρώου Αρρένων του Δήμου, όπου φαίνεται καταχωρημένος ο Άγρας, ως Αγαπηνός Τέλλος ή Σαράντος.

Ο μικρός Σαράντος, σε ηλικία 12 ετών περίπου, μένει ορφανός από πατέρα. Ένας συγγενής του, παίρνει την οικογένεια στην Αθήνα και με τους δύο αδελφούς του, Αντώνη και Νίκο, συνεχίζει εκεί το σχολείο. Φοιτά στο 2^ο Γυμνάσιο Αρρένων, (Χέϋδεν και Αχαρνών), ενώ το σπίτι τους, βρίσκεται στην πλατεία Κάνιγγος. Το 1895 σε ηλικία 15 ετών, τελειώνει το Γυμνάσιο και εισάγεται στη Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων.

Είναι εύελπις το 1897, όταν πληροφορείται την ντροπιαστική ήττα, στον 30 ημερών Ελληνοτουρκικό πόλεμο!

η συνέχεια ΕΔΩ

Ευχή για τη Μακεδονία

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, ως υμνογράφος της Εκκλησίας, συνέθεσε ειδική ευχή για την δύσκολη περίσταση που αντιμετωπίζει αυτήν την περίοδο η Μακεδονία και η Πατρίδα μας κατόπιν αιτήσεως του Αρχιμανδρίτου Ν.Π. από την Θεσσαλονίκη, προκειμένου αυτή να λέγεται από τον ιερέα κατά το πέρας της Παρακλήσεως της Θεοτόκου. Την δημοσιεύουμε για πρώτη φορά στον «Ιστογράφο», το επίσημο ιστολόγιο της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης (οι δημοσιεύσεις εμφανίζονται και στον δικτυακό τόπο της Ι. Μητροπόλεως www.imepa.gr).

ΕΥΧΗ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

(Ποίημα τοῦ Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καὶ Ἀλμωπίας ΙΩΗΛ)

 Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ ἐλευθερώσας διὰ τοῦ πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεώς σου τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ, ὁ δι᾿ ὁράματος ἐν Τρωάδι (Πρ. 16,9) εἰπὼν τῷ Παύλῳ, «διαβὰς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν», ὁ τὸν παλαιὸν Ἰσραὴλ πολλάκις βοηθήσας, ὁ σώσας τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐκ τῶν ἐχθρῶν αὐτῆς καὶ εἰπών, «Ἐπιστρέψω ἐπὶ Ἱερουσαλὴμ ἐν οἰκτιρμῷ καὶ ὁ οἶκός μου ἀνοικοδομηθήσεται ἐν αὐτῇ (Ζαχ. 1,16), ὁ ἐμπνεύσας τῷ Ἰούδᾳ τῷ Μακκαβαίῳ λαλῆσαι, «κρεῖσσον ἡμᾶς ἀποθανεῖν ἐν τῷ πολέμῳ ἢ ἐπιδεῖν ἐπὶ τὰ κακὰ τοῦ ἔθνους ἡμῶν καὶ τῶν ἁγίων» (Α΄ Μακκ. 3,59), ὁ κλαύσας ἐπὶ τὴν Ἱερουσαλήμ, τὴν κατὰ τὸ ἀνθρώπινον πατρίδα σου (Λκ. 19,41-44), ὁ προστατεύσας τὴν Ἑλλάδα, τὴν πατρίδα ἡμῶν «ἐκ χειρὸς πάντων τῶν μισούντων ἡμᾶς» (πρβλ. Λκ. 1,71), ὁ ποιήσας τὸ ἔθνος ἡμῶν «ἔθνος ἅγιον καὶ λαὸν εἰς περιποίησιν» (πρβλ. Α΄ Πέτρ. 2, 9), ἐπάκουσον ἐν τῇ ὥρᾳ ταύτῃ τῆς δεήσεως ἡμῶν.

 

η συνέχεια ΕΔΩ

ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ – από την Επιτροπή για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας

 

.

Ελληνίδες μαθήτριες, Έλληνες μαθητές,

.

Εσείς που με τις κινητοποιήσεις σας πριν δυο μήνες διατρανώσατε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης την αγνή σας αγάπη για την Ελλάδα,

.

Εσείς που αποδείξατε ότι είστε ικανοί να πιάσετε στα χέρια σας τις τύχες αυτού του τόπου και να αναδείξετε όπως της πρέπει αυτή την «όμορφη και παράξενη πατρίδα»,

.

Ορθόδοξα Χριστιανικά Σωματεία Αθηνών: Δελτίο Τύπου Συλλαλητηρίου για την Μακεδονία [Σύνταγμα, Κυριακή, 20 Ιανουαρίου και ώρα 2:00 μ.μ.]

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΣΥΝΤΑΓΜΑ 20/1/2019, 2:00 Μ.Μ.

Τα Ορθόδοξα Χριστιανικά Σωματεία Αθηνών ΣΥΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ και ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ το ΠΑΝΕΘΝΙΚΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδόνων και των Παμμακεδονικών Ενώσεων Υφηλίου, το οποίο θα λάβει χώρα την ΚΥΡΙΑΚΗ 20 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019 ΚΑΙ ΩΡΑ 14:00 στην πλατεία Συντάγματος των Αθηνών για την αποτροπή της προδοσίας της Μακεδονίας μας!

 

”ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΩΡΑ” (Σεβασμιώτατος Σιατίστης κ.κ. Παύλος)

Του Σεβ. Μητροπολίτου Σισανίου καί Σιατίστης κ. Παύλου στην Romfea.gr

---

Τό κείμενο τῶν 22 Μητροπολιτῶν τῆς Μακεδονίας πού ἀφορᾶ τήν Συμωνία τῶν Πρεσπῶν ἔχει ἤδη περάσει στήν Ἱστορία καί θά παραμείνει στή μνήμη τοῦ κάθε σκεπτόμενου ἀνθρώπου, ἀλλά καί τῶν μελλοντικῶν γενεῶν σάν ἕνα κείμενο εὐθύνης καί ἀξιοπρέπειας γιά τόν λαό μας σέ μιά ἀπό τίς πιό κρίσιμες στιγμές τῆς ἱστορίας Του.

Εἶναι βέβαια σέ συνέχεια καί συνέπεια τῆς ἀρχικῆς στάσης ὅλης τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλά πιό ἐξειδικευμένο ἀπό αὐτούς πού θά γνωρίσουν ἄμεσα τίς συνέπειες.

Μέ γλῶσσα εὐπρεπῆ, μέ ἐπιχειρήματα σαφέστατα, δείχνοντας καθαρά τίς παρενέργειες ἀπό τώρα μιᾶς μειοδοτικῆς γιά τήν Πατρίδα συμφωνίας θά εἶναι στό μέλλον μιά ἀκόμη βεβαίωση τῆς διαρκοῦς συνοδοιπορίας τῆς ποιμαίνουσας Ἐκκλησίας μέ τόν Λαό, μία ἀκόμη φανέρωση ὅτι ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία βρίσκεται σέ ἀπόλυτη ταύτιση μέ τήν συνείδηση τοῦ λαοῦ καί σέ ἀντίθεση μέ τήν ὀλιγαρχία τῶν ἐξουσιαστῶν, τούς ὁποίους ἡ ἐξουσία καί ἡ νομή της ἐνδιαφέρει περισσότερο ἀπό τήν Πατρίδα

 

Η εξόντωση του αρχικομιτατζή Κωνστάντωφ από το σώμα του καπετάν Βάρδα, στο Λιμπίσοβο (Αη-Λιας) Καστοριάς

Νύχτα 4ης προς 5η Δεκεμβρίου 1904: λίγο καιρό μετά την θυσία του Παύλου Μελά, το σώμα του καπετάν Βάρδα εξοντώνει  στο Λιμπίσοβο τον αρχικομιτατζή Κωνστάντωφ, που λυμαίνονταν τα Καστανοχώρια του Βοΐου

(μέσα σε κύκλο, το σπίτι που χτίστηκε πάνω στα θεμέλια του καμένου σπιτιού, μέσα στο οποίο κάηκε ο Κωστάντωφ)

μια άγνωστη, αλλά ιδιαίτερα σημαντική στιγμή του Μακεδονικού Αγώνα

μια ιστορία που ακούγεται ακόμα στα Καστανοχώρια του Βοΐου…

οι μνήμες μένουν ζωντανές από γενιά σε γενιά, η ελληνικότητα και η ελευθερία της Μακεδονίας έχουν κερδηθεί με αγώνες και θυσίες….Ας μην ξεχνούμε να τιμούμε τους ήρωες!

(αναδημοσίευση παλαιότερης ανάρτησης με προσθήκη των απομνημονευμάτων του Γερμανού Καραβαγγέλη και αποσπασμάτων από εφημερίδες της εποχής)

 

Από τα Απομνημονεύματα του Δεσπότη Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη:

“Ήταν γνωστό ότι ο Κωνστάντωφ μια φορά τη βδομάδα πήγαινε στο Λιμπίσοβο (ση. σημερινός Αη Λιας Καστοριάς) , στο σπίτι μιας ερωμένης του Βουλγάρας. Από το Βιντελούστι (σημ. σημερινή Δαμασκηνιά Βοΐου Κοζάνης) όπου έμενε ο Βάρδας (το Βιντελούστι είναι μια ώρα μακριά από το Λιμπίσοβο) έμαθε ακριβώς την ώρα που έφτανε ο Κωνστάντωφ. Τον ειδοποίησε ο παπά-Στέργιοςτου χωριού Λιμπίσοβου, που ήταν από τους κρυμμένους οπαδούς μας. Όταν ερχόταν ο κακόμοιρος στη Μητρόπολη για να μου πει τίποτα έτρεμε. Αυτός λοιπόν ειδοποίησε το Βάρδα με έμπιστο του πρόσωπο.

η συνέχεια ΕΔΩ

Μακεδονικός Αγώνας: θυσίες για την ελευθερία …

(αντιγράφουμε ένα απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα του Μητροπολίτου Καστοριάς Γερμανού Καραβαγέλη, με αφορμή την θυσία των Δημητρίου Νταλίπη και Παύλου Κύρου στις 19 και 20 Νοεμβρίου 1906)

 

” Όταν η Ελληνική κυβέρνησις απεφάσισε ν’ αναλάβει υπό την προστασία της τον αγώνα ήταν πια αρκετά αργά, γιατί σ’ ολόκληρη τη Μακεδονία είχαν σκοτωθή από το Βουλγαρικό Κομιτάτο όλοι σχεδόν οι μεγάλοι Έλληνες πατριώτες, τα στηρίγματα, να πούμε, σε κάθε τόπο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας.

Μόνο στη δική μου περιφέρεια είχαν σκοτωθεί ο Γκέλεφ, ο Κώτας και ο Βαγγέλης, που θα βοηθούσαν τόσο τα ελληνικά σώματα. Είχαν σκοτωθεί ο παπα-Κωνσταντίνος από το Νερέτι, ο παπα-Δημήτρης από το Στρέμπενο, ο παπα-Ηλίας και ο ανεψιός του Γιώργης Γιάμος από την Ποσδίβιστα, ο παπάς του Ζελενίου, ο παπά-Χρήστος από την Πρεκοπάνα, ο δάσκαλος του Σιστέβου Αθανάσιος, τέσσαρα πρόσωπα από το Μπαψόρι σε μια νύχτα, τρεις άντρες δηλαδή και μια γυναίκα που με είχαν φιλοξενήσει στην περιοδεία μου κατά το 1901, ο δάσκαλος του Σέτομο, άλλοι από το Αητόζι, ο Ηλίας Κοβάτσης από το Σμαρδέσι, ο Ζήσης από το Απόσκεπο, τρεις γυναίκες από την Ζουμπάνιστα, που τις ξεκοίλιασαν και τις κρέμασαν από τα πόδια, ο Αργύρης από το Κομανίτσοβο, ο Λάζαρος από το Σμαρδέσι και άλλες πολλές εκατοντάδες ισχυρών παραγόντων του Ελληνισμού.

Αγγελική Φιλιππίδου: μια ηρωική δασκάλα του Μακεδονικού Αγώνα

Ἂς γυρίσουμε λίγο πίσω στὰ περασμένα χρόνια, νὰ δοῦμε κάποιες δασκάλες, ἀπὸ κεῖνες ποὺ σελάγιζαν ψηλά, στὰ «κρημνὰ τῆς ἀρετῆς». Στὸ κοιμητήριο τῆς Εὐαγγελίστριας στὴν Θεσσαλονίκη, καθὼς μπαίνεις δεξιά, ἄγνωστο στοὺς πολλούς, εἶναι θαμμένες τέσσερις δασκάλες, τέσσερις ἡρωίδες: Ἡ Λίλη Βλάχου, ἡ Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου, ἡ Βελίκα Τράικου(διαβάστε εδώ για τη θυσία της) καὶ ἡ Ἀγγελικὴ Φιλιππίδου. Καὶ οἱ τέσσερις εἶναι δασκάλες, νέα κορίτσια, ποὺ μαρτύρησαν γιὰ τὴν Μακεδονία τὴν περίοδο τοῦ Ἀγῶνος.  Ἡ τελευταία ἡρωίδα, ἡ Ἀγγελικὴ Φιλιππίδου, ὑπηρετοῦσε–διακονοῦσε, τὸ 1906, στὴν Ἀγριανὴ Σερρῶν. Ας δούμε περισσότερα για αυτή την άξια Ελληνίδα δασκάλα:

η συνέχεια ΕΔΩ

Λίλη Βλάχου: μια ηρωική δασκάλα του Μακεδονικού Αγώνα

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΔΑΣΚΑΛΕΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΑΠΛΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΟΠΑΙΔΩΝ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ η φωτο από εδώ

.

Ως ένα ελάχιστο μνημόσυνο τιμής ,συνεχίζουμε την αναφορά μας στις ηρωικές εκείνες δασκάλες με την θυσία της  Λιλής Βλάχου( στο τέλος του άρθρου οι σύνδεσμοι για τις άλλες τρεις δασκάλες που βρίσκονται μαζί θαμμένες στο κοιμητήριο τῆς Εὐαγγελίστριας στὴν Θεσσαλονίκη).  Για τη Λιλή βρήκαμε ελάχιστες αναφορές στο διαδίκτυο, αν και η προσφορά της στον Αγώνα υπήρξε εξαιρετικά σημαντική. Αντιγράφουμε από άρθρο της Αθηνάς Τζινίκου-Κακούλη, τ. Διευθύντριας του Μουσείου Μακεδονικού αγώνος:

“Η Λίλη Βλάχου, αδελφή του Μακεδονομάχου Ιωάννου Βλάχου ή Τσίσκα ,που σκοτώθηκε το 1906 σε μάχη έξω από το Μοναστήρι, σπούδασε στο Αρσάκειο με δαπάνη του ελληνικού δημοσίουκαι ανέλαβε τη Διεύθυνση του Παρθεναγωγείου Εδέσσης. Και από την πρώτη στιγμή μπήκε στον αγώνα. Έτσι πέρα από τα άλλα της καθήκοντα,εμψύχωνε με ομιλίες τους Εδεσσαίους και οι μαθήτριές της, ακολουθώντας τα δικά της χνάρια, μεταμορφώθηκαν σε θαυμάσιους συνδέσμους των αγωνιστών.

η συνέχεια ΕΔΩ

Αικατερίνη Χατζηγεωργίου: η δασκάλα του Μακεδονικού Αγώνα που έκαψαν ζωντανή οι κομιτατζήδες

 ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΘΥΣΙΑ ΤΗΣ…

Μιά μόλις μέρα μετά την δολοφονία του Παύλου Μελά, στις 14 Οκτωβρίου του 1904… και η ελληνική παράδοση καταγράφει με το παρακάτω δημώδες και γλαφυρό ποιήμα την θυσία της:

.

–

Παιδιά μου , γιατί χύνεται δάκρυα με τόση λαύρα 
κι όλα φοράτε μαύρα στο έρμο αυτό σχολειό ;
– Έκαψαν τη δασκάλα μας Βούλγαροι δολοφόνοι
κι έχουμε μείνει μόνοι , χωρίς μανούλα πλειό .
Γιατί από μάνα πιο πολύ μας αγαπούσε εκείνη ,
η δόλια Αικατερίνη από τη Γευγελή .
Της είπαν να παραδοθεί τα τέρατα εκείνα.
Μ’ αυτή σαν Μπουμπουλίνα, ενώ πυροβολεί, τους λέει
” Δεν παραδίνεται ποτέ της μια Ελληνίδα “.
Κι ως λύκαινα ηρωίδα τρεις ώρες τους κρατεί.
Μα τέλος την εκάψανε κι επέταξε στα ουράνια
κι εμάς σε μαύρη ορφάνια μας άφησε στη γη . 

η συνέχεια ΕΔΩ

Ο Μακεδονομάχος Καπετάν Περδίκας ή Κόκκινος (Παύλος Νεράντζης) -1 Οκτωβρίου 1911

 

Η Σιάτιστα συνέβαλε με ποικίλη προσφορά στον Μακεδονικό Αγώνα, θυσίασε έμψυχο και άψυχο υλικό, γιατί ο Μακεδονικός αγώνας ηταν μία περίοδος μεστή γεγονότων για τη νεώτερη ιστορία της χώρας μας. Ολοι αυτοί που γενναία πρόσφεραν την ύπαρξή τους εδώ σ’ αυτή τη γη δεν θα ξεχαστούν , γιατί συπλήρωσαν το μωσαικό μιας σπάνιας ανδρείας.

Ενας απ’ αυτους ήταν και ο Σιατιστινός Μακεδονομάχος Παύλος Νεράντζης ή Καπετάν Περδίκας ή Κόκκινος, γιατί είχε κόμη, μοστάκι και γένεια κατακόκκινα. Ο Περδίκας ήταν απο τους πρώτους που παρέσυρε στην ιλιγγιώδη δίνη του ο Μακεδονικός αγώνας. Το ρεύμα που πήγασε απ’ το μνήμα του Παύλου Μελά. Σ’ όλο το διάστημα της ζωής του παρέμεινε πιστός στα ιδανικά της πατρίδας και στις προτροπές του μεγάλου εκεινου άνδρα. Υπήρξε γνήσιο τέκνο της Σιάτιστας.

Δελτίο τύπου για το Πανεθνικό συλλαλητήριο για την Μακεδονία, από τα 22 Ορθόδοξα Χριστιανικά Σωματεία της Θεσσαλονίκης

 

Τά 22 Ὀρθόδοξα Χριστιανικά Σωματεῖα τῆς Θεσσαλονίκης συμμετέχουμε μέ ἐνθουσιασμό καί ἀγωνιστικό παλμό στό Πανεθνικό Συλλαλητήριο τοῦ Σαββάτου 8 Σεπτεμβρίου καί ὥρα 7:00 μ.μ. στό Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης.

Διατρανώνουμε τήν ἀντίθεσή μας στήν ἐπαίσχυντη συμφωνία τῶν Πρεσπῶν πού παραδίδει τήν ἱστορία, τήν γλώσσα καί τήν ταυτότητα τῆς Μακεδονίας μας.

Τίποτα δέν ἔχει τελειώσει. Τό ζήτημα βρίσκεται στά χέρια τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, πού δέν ὑπέγραψε καί δέν παρέδωσε τίποτα.

Καλοῦμε ὅλους τους Ἕλληνες νά δώσουν τό «παρών» σέ αὐτόν τόν δίκαιο ἀγώνα.

 

Η ηρωίδα δασκάλα του Μακεδονικού Αγώνα, Βελίκα Τράικου- 28 Αυγούστου 1904

 

ΕΛΑΧΙΣΤΟΣ ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ

Καυτές ἱστορικές μνῆμες κουβαλᾶ τοῦτος ὁ μήνας. Ζωντανεύει μπροστά μας καί τούς νικηφόρους βαλκανικούς πολέμους τοῦ 1912-13. Πολλές πόλεις τῆς Μακεδονίας γιορτάζουν τοῦτες τίς μέρες τά ἐλευθέριά τους ἀπό τή μακρόχρονη τουρκική σκλαβιά καί παιανίζουν τή νίκη τους κατά τῶν βουλγάρων κομιτατζήδων. ᾿Αλλά, μέχρι νά φουντώσει καί νά θεριέψει ὁ Μακεδονικός ᾿Αγώνας, πόσοι καί πόσες δέν ἐργάστηκαν ἀνύσταχτα πολλές δεκαετίες πρίν, δέν ριψοκινδύνευσαν καί δέν ἔγιναν ὁλοκαυτώματα, σπέρνοντας ἀπό τό δικό του μετερίζι ὁ καθένας τό σπόρο τῆς λευτεριᾶς!

Νεαρή δασκάλα Μακεδονομάχος εἶναι ἡ Βελίκα Τράικου ἀπό τό Γραδεμπόρι, σημερινό Πεντάλοφο Θεσσαλονίκης. Δέν εἶναι τυχαία ἐκπαιδευτικός. ῎Εχει ἀποφοιτήσει ἀπό τό ξακουστό ἐκπαιδευτήριο, τό ᾿Ανώτερο Παρθεναγωγεῖο Θεσσαλονίκης. Σ᾿ ἐκεῖνο τό πνευματικό φυτώριο πυροδοτήθηκε ἡ καρδιά της κι ἄναψαν οἱ μεγάλοι πόθοι νά ὑπηρετήσει τή χειμαζόμενη μακεδονική γῆ, ὅπου καί νά τή στείλουν. Καί νά την, ἕτοιμη δασκαλίτσα, διορίζεται, στά 1900, σ᾿ ἕνα χωριό κυκλωμένο ἀπό κομιτατζῆδες, στήν Καρατζόβα, στά βόρεια τῆς ῎Εδεσσας. ῎Εχει ὑπεράνθρωπο ἔργο νά ἐπιτελέσει.

Συνέχεια ΕΔΩ

Η Είσοδος στη Δυτική Μακεδονία του Σώματος Παύλου Μελά (Μίκη Ζέζα)

.

…Οι προσπάθειες του σώματος Καούδη δεν θα παρέμεναν μοναδικές  στα Κορέστια. Την νύκτα της 27/28 Αυγούστου 1904 περνούσε από  την Ελληνοτουρκικήν μεθόριον, κοντά στην Μονή Μερίτσας (Οξυνείας), το σώμα τού Ανθυπολοχαγού Πυροβολικού Παύλου Μελά και έτσι ήταν πλέον γεγονός η  επέμβαση τού Ελληνικού Κράτους στα Μακεδονικά προβλήματα.

…Την 14ην Αυγούστου, όταν ο Μελάς επέστρεψε από την Κοζάνη, η Μακεδονική Επιτροπή τον διόρισε αρχηγό όλων των ελληνικών σωμάτων που βρισκόταν στη Δυτική Μακεδονία και αμέσως άρχισε να καταρτίζει το σώμα του και να προετοιμάζει την είσοδό του στη Μακεδονία. Ο έντονος πόθος, που από παλιά απορροφούσε την σκέψη του,  άρχισε πλέον να πραγματοποιήται. Λίγες μέρες πριν περάσει μαζί με το σώμα του τα σύνορα, έγραφε στην σύζυγό του Ναταλία:

…«… Αναλαμβάνω αυτόν τον αγώνα με όλην μου την ψυχήν και με την ιδέαν ότι είμαι υποχρεωμένος να τον αναλάβω. Είχα και έχω την ακράδαντον πεποίθησιν ότι δυνάμεθα να εργασθώμεν εν Μακεδονία και να σώσωμεν πολλά πράγματα. Έχων δε την πεποίθησιν ταύτην, έχω και υπέρτατον καθήκον να θυσιάσω το παν όπως πείσω και Κυβέρνησιν και Κοινήν Γνώμην περί τούτου. . . ».

…Η φλόγα του ειλικρινούς σταυροφόρου τον εξώθησε στον αγώνα του στην Μακεδονία.

Η Έναρξη του Ελληνικού Αγώνα στη Δυτική Μακεδονία (καλοκαίρι 1904)

Η Έναρξη του Ελληνικού Αγώνα στη Δυτική Μακεδονία (Η Τύχη των Αντάρτικων Σωμάτων Μπόλα-Κόκκινου-Καούδη)

εικόνα: ο Ευθύμιος Καούδης

 

…   Μετά την επικίνδυνη κατάσταση για τον ελληνισμό της Μακεδονίας, όπως αυτή είχε δημιουργηθεί στα τέλη Ιουλίου 1904, οι δισταγμοί της Ελληνικής Κυβέρνησης άρχισαν να υποχωρούν. Η Κυβέρνηση είχε υπόψη της τα γεγονότα που οδήγησαν στην εξόντωση του Καπετάν Βαγγέλη και την εξουδετέρωση του Κώττα κι έτσι οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι η αποστολή αντάρτικων σωμάτων από την Ελλάδα ήταν απαραίτητη. Με τις εκθέσεις τους οι Πρόξενοι στη Μακεδονία ζητούσαν τέτοια σώματα. Αλλά και ο ίδιος ο Ανθυπολοχαγός Παύλος Μελάς που υποστήριζε ένθερμα στην επιτροπή των αξιωματικών να σχηματιστούν σώματα από ντόπιους Ελληνομακεδόνες, δεν δίστασε για την πεποίθηση του αυτή να μονομαχήσει με τον Υπολοχαγό Κολοκοτρώνη Γεώργιο και να αλλάξει τελικά γνώμη .

…   Στα τέλη Ιουλίου, η Επιτροπή Άμυνας Κοζάνης, προσκάλεσε το Μελά για να αναλάβει την οργάνωση και την εκπαίδευση του αντάρτικου σώματος που συγκρότησε στην περιφέρεια της. Οι απεσταλμένοι της επιτροπής τον διαβεβαίωσαν ότι όλα ήταν έτοιμα και τα μόνα που χρειάζονταν ήταν αξιωματικοί και εφόδια. Ο Μελάς έφτασε στην Κοζάνη στις 19 Ιουλίου,μαζί με το Λάκη Πύρζα, παριστάνοντας το ζωέμπορο.

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΩΝ 22 ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (γιά τήν προσπάθεια ἀπόδοσης τῆς ἀντίδρασης τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ στήν συμφωνία τῶν Πρεσπῶν, σέ παρέμβαση ξένων παραγόντων.)

 

Τά 22 Ὀρθόδοξα Χριστιανικά Σωματεῖα τῆς Θεσσαλονίκης διαμαρτύρονται ἐντόνως γιά τήν προσπάθεια ἀπόδοσης τῆς ὀργῆς καί τῆς ἀγανάκτησης τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ γιά τήν κατάπτυστη συμφωνία τῶν Πρεσπῶν, σέ παρέμβαση ξένων παραγόντων.

 

Ἡ ἀήθης προσπάθεια τῶν ὑποστηρικτῶν τῆς συμφωνίας νά παρουσιάσουν,  μέσω τῶν ΜΜΕ, ἐκκλησιαστικά πρόσωπα, καί ἰδίως ἱεράρχες τῆς Μακεδονίας,  ὡς ἐνεργούμενα τῆς ρωσικής διπλωματίας, προσβάλλει τήν νοημοσύνη τοῦ λαοῦ μας καί διαστρεβλώνει τήν πραγματικότητα, καθώς  ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος πρωτοστάτησε ἀπό τήν πρώτη στιγμή, ἀπό τό 1991, στίς διαμαρτυρίες γιά τήν κλοπή τοῦ ὀνόματος τῆς ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Στόν ἀγῶνα ἐκεῖνον μάλιστα ἔδωσαν τό «παρών» καί οἱ περισσότεροι ἀπό τούς σημερινούς ἱεράρχες,  ὡς ἀρχιμανδρῖτες τότε, στίς Μητροπόλεις τους.

 

Ευχή για τη Μακεδονία

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, ως υμνογράφος της Εκκλησίας, συνέθεσε ειδική ευχή για την δύσκολη περίσταση που αντιμετωπίζει αυτήν την περίοδο η Μακεδονία και η Πατρίδα μας κατόπιν αιτήσεως του Αρχιμανδρίτου Ν.Π. από την Θεσσαλονίκη, προκειμένου αυτή να λέγεται από τον ιερέα κατά το πέρας της Παρακλήσεως της Θεοτόκου. Την δημοσιεύουμε για πρώτη φορά στον «Ιστογράφο», το επίσημο ιστολόγιο της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης (οι δημοσιεύσεις εμφανίζονται και στον δικτυακό τόπο της Ι. Μητροπόλεως www.imepa.gr).

ΕΥΧΗ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

(Ποίημα τοῦ Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καὶ Ἀλμωπίας ΙΩΗΛ)

 Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ ἐλευθερώσας διὰ τοῦ πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεώς σου τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ, ὁ δι᾿ ὁράματος ἐν Τρωάδι (Πρ. 16,9) εἰπὼν τῷ Παύλῳ, «διαβὰς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν», ὁ τὸν παλαιὸν Ἰσραὴλ πολλάκις βοηθήσας, ὁ σώσας τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐκ τῶν ἐχθρῶν αὐτῆς καὶ εἰπών, «Ἐπιστρέψω ἐπὶ Ἱερουσαλὴμ ἐν οἰκτιρμῷ καὶ ὁ οἶκός μου ἀνοικοδομηθήσεται ἐν αὐτῇ (Ζαχ. 1,16), ὁ ἐμπνεύσας τῷ Ἰούδᾳ τῷ Μακκαβαίῳ λαλῆσαι, «κρεῖσσον ἡμᾶς ἀποθανεῖν ἐν τῷ πολέμῳ ἢ ἐπιδεῖν ἐπὶ τὰ κακὰ τοῦ ἔθνους ἡμῶν καὶ τῶν ἁγίων» (Α΄ Μακκ. 3,59), ὁ κλαύσας ἐπὶ τὴν Ἱερουσαλήμ, τὴν κατὰ τὸ ἀνθρώπινον πατρίδα σου (Λκ. 19,41-44), ὁ προστατεύσας τὴν Ἑλλάδα, τὴν πατρίδα ἡμῶν «ἐκ χειρὸς πάντων τῶν μισούντων ἡμᾶς» (πρβλ. Λκ. 1,71), ὁ ποιήσας τὸ ἔθνος ἡμῶν «ἔθνος ἅγιον καὶ λαὸν εἰς περιποίησιν» (πρβλ. Α΄ Πέτρ. 2, 9), ἐπάκουσον ἐν τῇ ὥρᾳ ταύτῃ τῆς δεήσεως ἡμῶν.